Türkiye’nin Tahran Büyükelçisi Rıza Hakan Tekin bölgede yeni istikrarsızlıkların terörle mücadeleyi zorlaştıracağını söyledi.
Aran Haber Agency: IRNA’ya açıklamada bulunan Tekin, ‘’Irak Kürt bölgesi yönetimi Irak devleti ve egemenlik alanının bir parçasıdır ve Irak Anayasa’sı çerçevesinde şekillenmiştir ve yapılan referandum esasen bu sistemle ters düşmektedir’’ dedi.
Tekin, ‘’Türkiye her açıdan bu ülke milli güvenliği ve bölge barış ve istikrarına tehdit oluşturabilecek her konuda Irak merkezi yönetimi ve İran gibi diğer bölge ülkeleri ile istişarelerle gerekenleri yapmaya hazırdır’’ dedi.
Tekin Cumhurbaşkanı Ruhani’nin Tahran ziyaretinin 4 Ekim’de olacağını belirterek, ‘’İran-Türkiye ilişkileri yakın ve köklüdür. Bundan dolayı iki ülke görüşmeleri en yüksek düzeyde, düzenli ve karşılıklı gerçekleşmektedir, Her sene Cumhurbaşkanı düzeyinde bir ziyaret yapılmaktadır. Cumhurbaşkanı Ruhani’nin ilk Ankara ziyareti sonrası İran-Türkiye yüksek işbirliği konseyi şekillenmiştir ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Tahran ziyaretinde de konseyin 4. Toplantısı düzenlenecektir’’ dedi.
Tekin iki ülke Cumhurbaşkanları arasında temasların ikili görüşmelerle sınırlı olmadığını ve uluslararası toplantılarda da iki Cumhurbaşkanının görüşmeler yaptığını söyledi.
Tekin, ‘’Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Tahran ziyaretinde ikili ilişkilerin tüm boyutlarının gözden geçirilmesi gündemdedir. Ekonomik ve ticari ilişkileri, hukuki ve adli işbirliği ve hatta güvenlik işbirliği bu ziyaretin gündemindedir. Yeni işbirliği alanları veya mevcut bazı sorunlar da Konsey toplantısında incelenecektir’’ dedi.
Tekin, ‘’Bölgesel konular da bu müzakerelerin önemli boyutunu oluşturmaktadır. Irak’ta hızlı gelişmeler vardır ve Irak Kürt bölgesi yetkilileri tek taraflı karar alarak bir referandum yaptılar ve İran ile Türkiye’nin bu konuda ortak kaygıları vardır. Bunun haricinde Suriye ile ilgili Astana müzakereleri çerçevesinde İran, Türkiye ve Rusya Suriye’de ateşkes ve barış için bazı adımlar atmışlardır, bu konuda müzakerelerin gündemindedir’’ dedi.
Cumhurbaşkanı Ruhani’nin ikinci dönem Cumhurbaşkanlığında bu ziyaretin bir Cumhurbaşkanının ilk ziyareti olacağını ifade eden Tekin, bundan dolayı da ziyaretin önemli olduğunu vurguladı.
Tekin, Irak Kürt bölgesindeki referandum ile ilgili olarak, ‘’Biz başından ve referandum kararı alındığında Irak Kürt bölgesi yetkililerine gerekli ikazları yaptık ve onlardan iyi niyet ortamında yanlış yolu düzeltmelerini istedik. Bizim ikazlarımıza uygun şekilde yanıt verilmedi, gerçi bir bundan rahatsızlık duyduk fakat Irak Kürt yetkililerinin bu yanlış kararlarından dönmelerini umut diyorum’’ dedi.
Tekin, ‘’İsrail hariç bölge ve dünya’da hiçbir ülke bu referandumu desteklememiştir. Irak Kürt bölgesi yetkilileri tüm dünya ve bölge ülkelerinin karşı gelmelerine rağmen istediklerini yaptılar ve herkesi karşılarına aldılar. Bu konu bizim tarafımızdan incelenmiştir ve gereken kararlar alınmıştır. Bu kararların bazıları uygulanmış bazıları da olayların seyrine göre uygulanacaktır’’ dedi.
Tekin, ‘’Alınan tedbirler bizim Irak Kürtleri veya diğer Kürtlerle sorunumuz olduğu algısı yaratmamalı. Bize göre Irak Kürt halkının merkezi yönetimden meşru istekleri olabilir bu istekler Irak Anayasa’sı çerçevesinde, müzakere, anlaşma ve siyasi görüşmelerle yanıt bulmalı, tek taraflı uygulamalar ve meydan okumalarla değil. Böyle yapanlar ve kendi planlarını uygulamak isteyenler bunun zarar ve ziyanını görecekler’’ dedi.
Tekin bu olayın terörizmle mücadeledeki etkisi ile ilgili, ‘’Irak yıllardan beri ciddi istikrarsızlıklarla karşı karşıyadır. Son aylarda merkezi hükümet terörist guruplarla mücadelede büyük adımlar atmıştır. Bu referandum yeni ayrılmalar, istikrarsızlıklar ve gerginlikler yaratacaktır ve biz bundan kaygılıyız. Bunun yanında Irak’taki her mesele İran ve Türkiye’de de yankı bulmakta. Yeni istikrarsızlıklarla terörist guruplarla mücadelede zorlaşacaktır’’ dedi.
Tekin, Irak Kürt bölgesi yetkililerinin yanlış hesap yaptıklarını, İran ve Türkiye gibi ülkelerin o bölgeye değil, o bölgenin yüksek düzeyde Türkiye ve İran’a ekonomik yönden bağlı olduğunu belirterek, ‘’İran ve Türkiye, Irak Kürt bölgesi ile ekonomik ve ticari ilişki olmaksızın kendi hayatlarını devam edebilirler fakat bunun aksini söylemek mümkün değildir. Bölge dışı güçer bugün buradalar yarın olmayacaklar fakat İran ve Türkiye Irak kürt bölgesinin komşularıdır ve bu böyle kalacaktır’’ dedi.
Türkiye’nin Tahran Büyükelçisi bölge ülkelerinin yakınlaşması için yapılması gerekenlerle ilgili olarak, bölge ülkelerinin kendi kaderlerini kendileri ve dış güçlere dayanmadan belirlemesi gerektiğini vurgulayan Tekin, ‘’Ülkeler arasında güven yaratma politikası izlenmeli, ülkelerin içinde de bu politika uygulanmalı. Bundan sonraki adım radikalizmle mücadeledir. Özellikle rahmet dini olan İslam adına cinayetler işleyen ve en büyük darbeleri İslam’a indiren, IŞİD ve El Kaide gibi terörist ve radikal guruplarla mücadeledir’’ dedi.
Tekin, İslam’ın ön planda olması ve mezheplerden daha çok önem taşıması gerektiğini ifade ederek, ‘’Radikalizm ve ayrışmalar toplumları parçalamakta ve bundan zararlı çıkanlarda bölge ülkeleridir ve kazananlarda silah fabrikalarıdır’’ dedi.
Tekin, Suriye meselesinin geleceği ile ilgili, ‘’İran ve Türkiye arasında birçok ortak menfaatler vardır. Bizim ilişkilerimizi güçlendirmek için yeni krizlere ihtiyacımız yoktur fakat mevcut krizler ve tehditler ve yeni gerginlikler bizim yakın işbirliğimizi bir gerekliliğe dönüştürüyor’’ dedi.
Tekin, ‘’Biz Suriye’de hiçbir ülkenin gerçekleştiremediğini başardık. İran, Türkiye ve Rusya, Astana süreci çerçevesinde önemli başarılar gerçekleştirdiler ve bu elde edilen sonuçların korunmasına çalışmalıyız’’ dedi.
Tekin, İran İslam Cumhuriyeti Genelkurmay Başkanı General Bageri’nin Türkiye ziyareti ile ilgili, ‘’Türkiye ve İran’ın tüm alanlarda geniş işbirliği vardır ve belki el atılmayan tek alan askeri ve savunma alanıydı. Bölgedeki istikrarsızlıklar, gerginlikler ve çatışmalar bu işbirliğini gerekli kılmaktadır. General Bageri’nin Ankara ziyareti tarihi bir ziyaretti, İslam Devrimi zaferi sonrası bu düzeyde bir ziyaret Türkiye’ye gerçekleşmemişti. Biz askeri ve savunma alanında ilişkilerimizde yeni bir sayfa açmayı başardık. Bu alanda iki ülke arasında geniş işbirliği imkanları vardır. Bu alanda ciddi işbirliği alanlarından biri terörizmle mücadele de işbirliğidir. PKK ve İran kolu Pejak iki ülke sınırlarını su istimal etmektedir ve kendi saldırılarını yapmaktalar ve bu hususta askeri ve savunma yetkililerimiz kararlar alabilirler. Diğer işbirliği alanı eğitim ve savunma sanayi alanıdır. Bu işbirliği ortak menfaatler çerçevesinde şekillenmektedir. Bizim askeri ve savunma işbirliğimiz ortak menfaatlere dayalıdır ve üçüncü ülkelere karşı değildir ve kimse bundan kaygı duymamalı ve kendine karşı tehdit olarak algılamamalıdır. İran ve Türkiye’nin bu hususta işbirliği diğer alanlarda olduğu gibi hem iki ülkenin yararına hem de bölgenin istikrar ve barışı yönündedir’’ dedi.