Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin düzenlediği gayrimeşru referandum sonrasında gözler, kapatılması sıkça gündeme gelen sınır kapılarına çevrildi.
Aran Haber Agency: Irak Kürt Bölgesel Yönetimi‘nin (IKBY) 25 Eylül’de anayasaya aykırı olarak referandum yapmasının ardından Türkiye ve İran’ın sınır kapılarını kapatma durumu gündeme geldi.
İran, IKBY ile sınır kapılarını gayrimeşru referandumu gerekçe göstererek geçici olarak kapatıp açarken diğer kapılarını ise kesintisiz bir şekilde açık tutuyor.
Tahran yönetiminin “sınır kapılarımızı kapatıyoruz” açıklaması sadece Erbil vilayetine bağlı Hacı Omeran-Temerçin ile Süleymaniye vilayetindeki Başmak, Seyranbend ve Pervezhan kapılarını geçici olarak kapsarken, diğer kapılardaki işleyiş ticari geçişler dahil olmak üzere eskisi gibi devam ediyor.
Yerel kaynaklardan alınan bilgiye göre zaman zaman kesintiye uğrasa da halihazırda IKBY’nin İran’a açılan 4 sınır kapısında da rutin geçişler devam ediyor.
İran ile Irak arasındaki sınır kapıları
İran, hem Irak merkezi hükümeti hem de IKBY ile toplamda bin 450 kilometrelik sınır hattı üzerinde 9 gümrük kapısına sahip.
Irak merkezi hükümetinin Basra vilayetinin doğusunda Şelemçe, Misan vilayetinde eş-Şib, Vasit vilayetinde Zarbatiye, Diyala vilayetinde Somer ve Munduriye kara sınır kapıları yer alıyor.
IKBY’nin ise İran’la arasında Süleymaniye vilayetinde Pervezhan, Başmak, Seyranbend ile Erbil vilayetinde Hacı Omeran olmak üzere 4 sınır kapısı bulunuyor. Sınır kapılarının hepsi uluslararası olup hem ticari hem de yolcu geçişleri için kullanılıyor.
Türkiye ile Irak arasındaki sınır kapıları
Irak ile 370 kilometreden fazla kara sınırına sahip Türkiye’nin ise halihazırda iki sınır kapısı var. Irak ile ticaretin ana damar hattını oluşturan Habur-İbrahim Halil Sınır Kapısı en önemli ve yoğunluğun en çok yaşandığı gümrük kapısı.
Ayrıca, Hakkari’nin Çukurca ilçesiyle Duhok’un Kani Masi kasabası arasında Üzümlü Sınır Kapısı bulunuyor. Her iki kapı da Irak merkezi hükümetine değil bölgesel yönetime açılıyor.
Üzümlü’den hem güvenlik hem de zor coğrafi koşullar nedeniyle ticari geçiş olmazken, Türkiye’nin ticari geçişlere müsait ve stratejik konuma sahip tek kapısı olarak Habur görülüyor.
Ovaköy Sınır Kapısı
IKBY’nin gayrimeşru referandum düzenlemesinden sonra direkt Irak’a açılacak, Habur’a alternatif bir sınır kapısının hizmete açılması bir kez daha gündeme geldi.
Bunun için öne çıkan ilk seçenek, Habur’un yaklaşık 12 kilometre batısında yer alan Şırnak Silopi’ye bağlı Ovaköy oldu. Buranın karşı tarafı Duhok vilayetine bağlı olup güvenliği Peşmerge güçleri tarafından sağlanıyor.