Bu yazıda, başlangıcından beri "Afrin operasyonu"nun nedenleri ile devamındaki gelişmelere kısaca bir göz atmak istiyoruz.
Türkiye'nin sınır bölgelerini terör tehdidinden arındırma nedeni ile başlattığı "Afrin operasyonu", farklı ülkelerden gelen çeşitli ve bazen de zıt tepkilere rağmen durmadan devam ediyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da yakından komutasına müdahale ettiği bu operasyonun, Türkiye'nin güvenlik alanındaki kaygılarından dolayı yapıldığı ve Suriye'nin toprak bütünlüğünü asla çiğnemek istemediği ileri sürülmektedir.
Bu yazıda, başlangıcından beri "Afrin operasyonu"nun ortaya çıkışı nedenleri ile devamındaki gelişmelere kısaca bir göz atmak istiyoruz.
Rusya askeri varlığını çekecek
A Haber'de konuşan Canikli, olası Afrin operasyonunun 'Türkiye'nin uluslarası hukuktan doğan hakkı olduğunu' söyledi.
Canikli'nin açıklamasından satırbaşları şöyle:
Terör tehdidi gerçektir ve büyüktür. Tehdit seviyesi her geçen gün yükseliyor. Harekat için şartları olgunlaştırıyoruz. Bu operasyon gerçekleştirilecek, yapılacak, Sayın Cumhurbaşkanımızın da ifade ettiği gibi. Ama zamanı, saati tamamen harekatın gerekliliği çerçevesinde, harekatın en etkili, en başarılı şekilde yürütülmesiyle alakalı planlamanın bir parçası. Dolayısıyla o çerçevede şu anda gereği yapılıyor. Suriye'nin kuzeyindeki bütün terör hatları, varlığı ortadan kaldırılacaktır. Bunun başka çaresi yok.
Temel hedefimiz PYD terör örgütünün tamamen ortadan kaldırılması. PYD'ye en büyük silah desteğini ABD sağlıyor. YPG'nin elindeki sistemleri biliyoruz. Rusya, Afrin'den askeri varlığını çekecek.
Erdoğan: Afrin operasyonu sahada fiilen başlamıştır
AK Parti 6. Olağan İl Kongresinde konuşan Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Erdoğan, "Afrin operasyonu sahada fiilen başlamıştır. Bunu Münbiç takip edecek." dedi.
Erdoğan, konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
"Suriye’de kendilerince bir oyun kurgulayanlar, terör örgütünün adını değiştirerek kurnazlık yaptıklarını sanıyorlar. Bizim gözümüzde adı ne olursa olsun teröristlerden müteşekkil her türlü organizasyonun adı terör örgütüdür. Yok Suriye Demokratik Güçleri’ymiş, yok sınır ordusuymuş, yok sınır muhafızlarıymış, yok iç güvenlik oluşumuymuş, siz kimi kandırıyorsunuz ya. Bu örgütün adı PKK’dır, bu örgütün adı PYD’dir, bu örgütün adı YPG’dir."
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Amerika’nın da Avrupa Birliği’nin de terör örgütleri listesinde olan PKK var ya, Suriye’de iş tuttukları örgüt işte onun ta kendisidir. Böyle olduğunu kendileri de çok iyi bildikleri halde bizi ve tüm dünyayı kandırmak için adeta kırk takla atıyorlar. Bunu yaparken de sürekli kendileriyle tenakuza düşüyorlar. Biri diyor ki ‘Ordu kuracağız', öteki ‘Bizim asla böyle bir amacımız yok', bir başkası da ‘Sınır muhafızları oluşturacağız' diye bir laf ediyor. Daha bunun mürekkebi kurumadan iç güvenlik oluşumu diye bir şey çıkıyor ortaya. Bunların birbirlerinden haberi yok ya da birinin söylediği yalanı öteki duymadığı için her biri başka telden çalıyor." diye konuştu.
Afrin operasyonu başladı
Hatay'ın Hassa ilçesinde savaş uçakları, saat 17.00 sıralarında Afrin'e geçip mevzilere bomba yağdırdı. Aynı zamanda Hassa ilçe sinindeki sınır birlikleri ile Kilis'teki sınır birliklerinden Afrin'e top atışları yapıldı.
TSK'dan yapılan açıklamada, "Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından, hudutlarımızda ve bölgede güvenlik ve istikrarı sağlamak maksadıyla, Suriye’nin kuzeybatısında Afrin bölgesinde, PKK/KCK/PYD-YPG ve DEAŞ'a mensup teröristleri etkisiz hale getirmek ve dost ve kardeş bölge halkını bunların baskı ve zulmünden kurtarmak üzere 'Zeytin Dalı Harekatı' başlatılmıştır. Harekat, ülkemizin uluslararası hukuktan kaynaklanan hakları, BM Güvenlik Konseyinin terörle mücadeleye yönelik kararları ve BM sözleşmesinin 51'inci maddesinde yer alan 'meşru müdafaa hakkı' çerçevesinde, Suriye'nin toprak bütünlüğüne saygılı olarak icra edilmektedir." ifadelerine yer verildi.
İran, Rusya ve ABD büyükelçileri Dışişleri Bakanlığı’nda
Türkiye Dışişleri Bakanlığı kaynaklarından edinilen bilgilere göre, Amerika Birleşik Devletleri (ABD), Rusya ve İran'ın Ankara büyükelçileri Dışişleri'ne çağrıldı.
Üç ülke yetkililerinin, PYD/YPG kontrolündeki Afrin'e yönelik harekâtla ilgili bilgilendirildiği öğrenildi.
Dışişleri'nden yapılan açıklamada, "ABD, İran ve Rusya Büyükelçilikleri misyon şefleri (büyükelçi ve maslahatgüzarları) Bakanlığa çağrılarak, Afrin bağlamındaki son gelişmeler hakkında bilgilendirildi" denildi.
ABD ordusundan son dakika açıklaması!
DHA'nın haberine göre, Joseph Votel, Ortadoğu'da görevi kapsamında uçakta basın mensuplarına Afrin operasyonu hakkında bir açıklama yaptı. Türkiye'nin Afrin operasyonu konusunda kendilerine bilgi verdiğini ve Afrin bölgesinin kendi operasyon alanları olmadığını kaydetti.
Votel, Türkiyenin kendilerine Menbiç'e yönelik bir operasyondan bahsetmediğini de ifade etti.
CENTCOM Komutanı, "Askeri kaynaklarımızla bu bölgeye (Afrin) belirgin bir dikkatimizi veriyor değiliz" şeklinde konuştu. Votel, Türkiye'nin amacını bilmediğini ancak söz konusu Afrin operasyonunun IŞİD'le mücadele bakımından yapacağı etki konusunda kaygı duyduklarını vurguladı ve "IŞİD ile Suriye'deki mücadele devam ediyor. Halen bu konu üzerine oldukça odaklanmış durumdayız ve onların kontrol ettiği yerleri geri almak için ortaklarımızla çalışmaya devam ediyoruz." dedi.
Tümgeneral Bakıri ve Orgeneral Akar telefonda görüştü
Türkiye Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar'ın İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ile telefon görüşmesinde, Suriye'deki güvenlik sorunları, terör örgütleriyle mücadelede yapılan iş birliği kapsamında görüş alışverişinde bulunuldu.
Genelkurmay Başkanlığının internet sitesinden yapılan açıklamaya göre, Orgeneral Akar, İranlı mevkidaşıyla telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Orgeneral Akar ile İran Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Bakıri'nin görüşmesinde, Suriye'deki güvenlik sorunları ve terör örgütleriyle mücadelede yapılan iş birliği kapsamında görüş alışverişinde bulunuldu.
Türkiye'den Fransa'ya Afrin tepkisi
Yeni Şafak'ta yer alan habere göre, Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Irak'ın başkenti Bağdat'ta yaptığı açıklamada, "Bölgeyi teröristlerden temizleyeceğiz. Eğer Fransa, bu konuyu BMGK'ya götürecek olursa, bizim gözümüzde müttefik konumundan terörü destekleyen ülke konumuna düşer. Fransa'nın bize ancak destek vermesini bekleriz, teröristlerin yanında olmasını beklemeyiz. Onlar da en az bizim kadar PYD/PKK'nın nasıl tehdit olduğunu biliyor." ifadelerini kullandı.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Reyhanlı'ya atılan ve bir Suriyeli vatandaşın ölümüne sebep olan olayla ilgili, "PYD/YPG terör örgütü tarafından Reyhanlı’ya atılan ve 1 Suriyeli misafirimizin ölümüne, 32 vatandaşımızın da yaralanmasına neden olan roket saldırısını şiddetle kınıyorum. Teröristlerin masum insanlara yönelik bu saldırısı, PYD/YPG’nin gerçek yüzünü ortaya koyuyor" açıklamalarını yaptı.
Türk Ordusu'nun Afrien'e girme çabaları başarısız oldu
Sputnik'in Kürt kaynaklarına dayandırdığı habere göre, Türkiye güçleri ile müttefikleri olan Suriyeli muhalif grupların Afrin kentine girme çabaları başarısızlıkla sonuçlandı.
Bu yönde Rusya'daki Suriye Kürtleri temsilcisi Rudi Osman, yaptığı bir açıklamda, “Türk askeri birlikleri ve bazı Suriyeli silahlı muhalifler Türk uçaklarının verdiği hava desteği vasıtasıyla Suriye'nin Afriyn kentine girmeye çalıştı, ancak bu girişimleri başarısız oldu. Suriye Demokrat güçleri 5 farklı koldan yapılan saldırıları ortadan kaldırmayı başardı” dedi.
Osman, “Türk ordusu ve müttefikleri, Afriyn kentinde bulunan Kürt güçlerin mevzilerini hedefledikten sonra sahadaki bazı alanlara egemen olmaya çalıştı fakat (Kürtlerin direnişi sonucu) geri çeklilmek zorunda kaldılar” açıklamasını yaptı.
Yaşanan çatışmada 10 Türk askeri ve 20 Suriyeli muhalif grupları üyesinin öldürüldüğünü aktaran Osman, cesetlerinin Azez kentine taşındığını kaydetti.
Mesut Barzani'den Afrin mesajı
Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) Lideri Mesut Barzani, Afrin'e yönelik operasyona ilişkin sosyal medyada bir mesaj yayınladı.
Mesajında savaş ve şiddetin sorunları çözmeyeceğini belirten Barzani, "Savaş ve şiddet sorunları daha da büyütür" dedi.
Barzani paylaşımında, "Afrin'deki sivil can kayıplarından dolayı endişeliyiz. Savaş ve şiddetle sorunlar daha da derinleşip büyüyecektir. Afrin'e yönelik saldırıların en kısa sürede bitmesini ümit ediyoruz" ifadelerine yer verdi.
Sorunların çözümü için en iyi yolun barışçıl yöntemlere başvurmak olduğu ifade eden Barzani, savaşın devam etmesinin beraberinde olumsuzlukları getireceğini söyledi.
Tümgeneral Safevi: Kürtler Afrin'i işgal ettiler
İran İslam İnkılabı Rehberi Ayetullah Hamanei’nin yüksek askeri danışmanı Tümgeneral Yayha Safevi, bugün bölgesel gelişmelere dair yaptığı açıklamada önemli konulara atıfta bulundu.
Yahya Safevi, “ABD Suriye’nin güneyinde 30 bin kişilik bir ordu kurmak istiyor, ancak Türkiye buna karşıdır. Kürtler özerk bir bölge oluşturabilmek için Akdeniz’e ulaşmaları gerekiyor. Bu yüzden Afrin’i işgal ettiler. Kürtler’in oradaki varlığı Suriye’nin ulusal egemenliğinin ihlalidir. Bize göre ABD ve Türkiye’nin Suriye’deki varlığı hukuki değil, yasadışıdır. Suriye yönetimi ve ordusunun bu duruma tahammül etmeyeceklerini düşünüyorum” ifadelerini kullandı.
Suriye Demokratik Güçleri: Afrin'de DEAŞ'lılar yok
“Youm 7” sitesinde yer alan habere göre, Suriye Demokratik Güçleri, Türkiye’nin Suriye kuzeyindeki Afrin’e karşı düzenlediği askeri operasyon sırasında “DEAŞ’lı teröristler öldürüldü” şeklindeki iddiaları yalanladı.
Suriye Demokratik Güçleri, terör örgütü DEAŞ unsurlarının Afrin’de bulunmadığını vurguladı.
Türk Silahlı Kuvvetleri Afrin’e yönelik düzenlediği askeri operasyonun ilk 4 gününde içinde YPG güçleri mensupları ve DEAŞ’lı teröristlerin de bulunduğu toplam 260 kişiyi etkisiz hale getirildiğini açıklamıştı.
170’ten fazla isimden milletvekillerine Afrin mektubu
Türk basınının aktardığına göre, Türkiye'nin başlattığı harekat 5. gününde devam ederken 170 isim, AK Partililer başta olmak üzere tüm milletvekillerine bir mektup gönderdi.
E-posta yoluyla gönderilen ve sorunların diyalogla çözülmesini işaret eden mektup şöyle:
Sayın Adalet ve Kalkınma Partisi Milletvekilleri,
Biz aşağıda imzası bulunan yurttaşlar, elinizdeki yetki ve taşıdığınız sorumluluk nedeniyle milyonlarca insanımız adına size sesleniyoruz.
Ülkemizde ve bölgemizde savaş değil sulh ve sükûn istiyoruz. Sınırlarımızı korumanın ve beka sorunu yaşamamanın en iyi yolunun karşılıklı dostluk ve iyi komşuluk bağlarını güçlendirmek olduğuna inanıyoruz. Güvenliğimizin milyarlara mâl olan silahlanmayla, gencecik insanların yaşamı pahasına ve on binlerce aileyi yersiz yurtsuz bırakacak bir savaşla değil, karşılıklı müzakere ve işbirlikleri üzerinden sağlanacağını, üstelik bunun mümkün olduğunu, tecrübe ile biliyoruz.
Türkiye’ye bir tehditte bulunmayan, Suriye toprağı olan Afrin’e silahlı müdahalenin bölgemize ve ülkemize barış ve güvenlik değil, daha büyük sorunlar, yıkım ve acı getireceğini, Kürt yurttaşlarımızı da yürekten yaralayacağını biliyoruz.
Lavrov ve Tillerson, Afrin harekatını konuştu
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve ABD'li mevkidaşı Rex Tillerson'un bugün yaptıkları telefon görüşmesinde Afrin harekatını konuştuğu belirtildi.
Sputnik’te yer alan habere göre, Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Görüşmede Suriye'nin kuzey bölgelerindeki operasyonların gidişatı ile Suriyeli tarafların Viyana'daki görüşme hazırlığı ve BM himayesindeki barış sürecini ilerletmeyi hedefleyen Soçi'deki Suriye Ulusal Diyalog Kongresi de dahil Suriye'deki durum ele alındı" ifadeleri kullanıldı.
Lavrov, Suriye'nin geleceğini belirleme hakkının sadece Suriyelilere ait olduğunu vurguladı.
Erdoğan: Münbiç'i teröristlerden arındıracağız
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Afrin'e başlatılan Zeytin Dalı Harekatı'nın ardından YPG'nin bulunduğu bir diğer bölge olan Menbiç'e harekat yapılacağının işaretini verdi.
Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın partisinin genel merkezinde düzenlenen 'Genişletilmiş İl Başkanları Toplantısı'nda yaptığı konuşmadan satırbaşları şöyle:
Bazı kesimler iyi duysunlar. Belki bilmiyorlardır, bilsinler. Bugün operasyonun 7. günü. 343 terörist etkisiz hale getirilmiş vaziyette. Bunlar tespit edilenler ve bundan rahatsız olan, sözde Türk Tabipler Birliği gibi bir kesim 'Savaşa hayır' diye bir kampanya yürütmek istiyor. Bu terörist sevicilerin bugüne kadar 'Barışa evet' dediklerini de duymadık. Bunların barışla filan alakası yok.
İçeride olan terör uygulayıcılarına yönelik en ufak açıklama duyduk mu? Duymadık. Bunlar bu işin içindeler. Kandil'e kadar gidip, ondan sonra yazdıkları kitaplarla kendilerine kaynak temin etmeye çalışanların teröristlerin karşısında dikildiklerini duymadık. PYD, YPG, DEAŞ, PKK, bütün bu terör örgütlerinin yapmış olduğu taciz hareketlerine karşı bizim uluslararası hukuktan doğan haklarımızı hazmedemeyen bu sözde kişiler veya dernek kusura bakmasınlar. Attığımız adım kararlı bir adımdır.
UNICEF: Afrin'de 11 çocuk öldürüldü
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) Suriye temsilcisi Fran Equiza, kuzey Suriye’deki Afrinli çocukların durumuyla ilgili yaptığı önemli bir açıklamada, yaşanan çatışmalar sonucu 11 çocuğun yaşamını yitirdiği bildirildi.
Equiza, Afrin’deki yerlerinden edilenlerin bu bölgenin diğer kesimlerine kaçtığını duyurdu.
UNICEF Suriye temsilcisi, tüm tarafların BM Çocuk Haklarına dair Sözleşme doğrultusunda hareket etmesi gerektiğinin altını çizerek, sivillerin güvenli bir şekilde geçişi için gerekli koşulların sağlnması gerektiğini belirtti.
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, Afrin'deki gelişmeleri yakından takip ettiklerini belirterek, tüm taraflara gerginliği daha fazla tırmandıracak eylemlerden kaçınmaları ve sivillerin her koşulda korunma altına alınması çağrısında bulunmuştu.
TSK'dan son Afrin açıklaması
Haber 7'ye göre, Türk Silahlı Kuvvetleri Zeytin Dalı Harekatı'yla ilgili bir açıklama yayınladı. Bu yazılı açıklamanın satır başları şu şekilde:
- Harekâtın başından itibaren Hava Kuvvetlerimize ait uçaklar tarafından PKK/KCK/PYD-YPG ve DEAŞ terör örgütlerine ait 340 hedef imha edilmiştir.
- Harekât kapsamında, şu ana kadar bölgeden elde edilen bilgilere göre; en az 394 PKK/KCK/PYD-YPG ve DEAŞ terör örgütü mensubunun etkisiz hale getirildiği tespit edilmiştir.
- Terör örgütü mensupları ile girilen çatışmalarda Türk Silahlı Kuvvetlerinden 3 kahraman silah arkadaşımız şehit olmuş, 30 kahraman silah arkadaşımız yaralanmıştır. Yaralıların hayati tehlikeleri bulunmamaktadır.
- Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından desteklenen 13 Özgür Suriye Ordusu mensubu şehit olmuş, 24 Özgür Suriye Ordusu mensubu yaralanmıştır.Yaralıların hayati tehlikeleri bulunmamaktadır.
Kamran Azar